დავით გარეჯი

დავით გარეჯის კლდეში ნაკვეთი სამონასტრო კომპლექსი მდებარეობს გარე კახეთში. იგი გადაჭიმულია გარეჯის მთის ნახევრად უდაბურ კალთებზე 25 კილომეტრის მანძილზე და დღესაც ანცვიფრებს მნახველს სამშენებლო ხელოვნებისა და ფერწერის მაღალი მხატვრული ღირებულებით.

მონასტერი VI საუკუნეში დააარსა 13 ასურელ მამათაგან ერთ-ერთმა - წმინდა დავით გარეჯელმა. წმიდა დავითი გარეჯის მთის ბუნებრივ გამოქვაბულში დასახლდა და აქ შექმნა პირველი მონასტერი, რომელსაც დღეს წმიდა დავითის ლავრა ეწოდება. ამავე საუკუნეში მისმა მოწაფეებმა და თანამოღვაწეებმა დააარსეს კიდევ ორი სამონასტრო განშტოება: დოდომ - დოდოს რქა, ხოლო ლუკიანემ - ნათლისმცემლი.

... კითხვის გაგრძელება »

ნანახია: 761 | დაამატა: zereka | თარიღი: 2011-06-15 | კომენტარი (0)

ბეთანიის მონასტერი

თბილისის სამხრეთ დასავლეთით, მდინარე ვერეს ხეობაში ტყით მოსილ მთათა წიაღს შეჰფარებია ამა სოფლის ხმაურსა და ამაოებას განრიდებული ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლის შობის სავანე. საკვირველი, სასწაულებრივი ადგილია ბეთანია! იგი თითქოს დროითა და სივრცითაც მოშორებია წარმავალ ცხოვრებას. აქ ჯერაც არ არის ელექტროობა, რადიო, ტელევიზორი, წყალგაყვანილობაც კი. ყველაფერი ისეა, როგორც ათასი წლის წინათ როდესაც აქ პირველად ფუძნდებოდა მონასტერი.

უდიდესმა ქარიშხლებმა გადაუარა თავს ღვთის ამ სავანეს: სარწმუნოების უსასტიკესი დევნის 70-წლიან პერიოდში სწორედ მონასტრები განიცდიდნენ დევნა-შევიწროებას: ბერ-მონაზონთა უმრავლესობა დახვრიტეს, გადაასახლეს, ცოცხლად დარჩენილნი კი უმძიმეს შეჭირვებასა და შეურაცხყოფას ითმენდნენ. მაგრამ უდიდესი განსაცდელის დროსაც ბეთანიის მონასტერი მდიდარი სულიერი ცხოვრებით ცხოვრობდა. აქ ძლიერად კაშკაშებდა ლოცვითი კანდელი - ორი ბრძენი სულიერი მოძღვარი - განუწყვეტლივ აღუვლენდა ღმერთს ლოცვა-ვედრებას. აქ არასოდეს შეწყვეტილა საღმრთო ლიტურგიის აღსრულება, ნათლობა, ჯვრისწერა, ღვთის სიტყვის ქადაგება.

ბეთანიის მონასტრის ისტორია საიდუმლოებით არის მოცული. უცნობია იმ მამათა სახელებიც, რომლებიც მრავალი საუკუნის განმავ ... კითხვის გაგრძელება »

ნანახია: 991 | დაამატა: zereka | თარიღი: 2011-06-15 | კომენტარი (0)

ჯოტო დი ბონდონე

ჯოტო დი ბონდონე (იტალიურად Giotto di Bondone) (დაახ. 1267-1337), იგივე ჯოტო - იტალიელი ფერმწერი, მოქანდაკე და არქიტექტორი შუა საუკუნეების ფლორენციიდან.

ჯოტო წარმოადგენს უმნიშვნელოვანეს ფიგურას ხელოვნების ისტორიაში, რომელმაც გაარღვია შუასაუკუნეობრივი ხელოვნების ზღვარი, გადალახა ბიზანტიური ხატმწერული ტრადიციები და გახდა იტალიური რენესანსის ერთ-ერთი დამაარსებელი. ჯოტოს აკლდა ანატომიის ის ტექნიკური ცოდნა, რომელიც მისმა შემდგომმა მხატვრებმა განავითარეს. თუმცა მას გააჩნდა უნარი გამოესახა ადამიანური, მიწიერი განცდები, და ტრადიციულ რელიგიურ თემატიკაში შეექმნა სიცოცხლით სავსე სახეებიცნობები ჯოტოს ადრინდელი ცხოვრების შესახებ ხშირად ბუნდოვანი და ურთიერთგამომრიცხველია.

გავრცელებული აზრით, ჯოტო დაიბადა ვესპინიანოში, ფლორენციასთან ახლოს. მისი მამის სახელი იყო ბონდონე; თავად ჯოტო შეიძლება იყოს როგორც ნამდვილი სახელი, ასევე Ambrogio-ს ან Angelo-ს კნინობითი ფორმა. ჯოტოს მთავარი ბიოგრაფის, ჯორჯიო ვაზარის გადმოცემით, მხატვარმა ბავშვობა მეცხვარეობაში გაატარა. ვაზარის მიხედვით, დიდმა ფლორენციელმა მხატვარმა, ჩიმაბუემ დაინახა თუ როგორ ხატავდა 11 წლის ჯოტო ცხვრებს კლდეზე და ნახატით მოხიბლულმა აიყვანა შეგირდად. მკვლევართა ნაწილი ამ ისტორიას ლეგენდად აფასებს და თვლის, რომ ჯოტო იყო ფლორენციაში გადასახლებული მდიდარი ოჯახის შვილი, რომელიც შეგირდად ჩიმაბუეს მიაბარეს. თუმცა, მკვლევართა დავის საგანია ისიც, საერთოდ იყო თუ არა ჯოტო ჩიმაბუეს შეგირდი.დაახლოებით 20 წლის ასაკში ჯოტომ ცოლად შეირთო რიჩევუტა დი ლაპო დელ პელა (ჩიუტა) ვისგანაც ეყოლა 8 შვილი, რომელთაგანაც ერთი, ფრანჩესკო, შემდგომში მხატვა ... კითხვის გაგრძელება »

მიმაგრება: სურათი 1

ნანახია: 938 | დაამატა: xvtiso | თარიღი: 2011-06-15 | კომენტარი (0)

ბიბლია

ბიბლია (ბერძნ. Biblia – სიტყვასიტყვით წიგნები) - იუდაისტური და ქრისტიანული რელიგიების "საღვთო" წიგნების კრებული. შედგება ძველი და ახალი აღთქმისაგან. ქრისტიანობა ცნობს ბიბლიის ორსავე ნაწილს. იუდაიზმი კი მხოლოდ ძველ აღთქმას.

ძველი აღთქმის (39 წიგნი) დიდი ნაწილი დაწერილია ძველ ებრაულ ენაზე. მხოლოდ ზოგიერთ, შედარებით გვიანდელ წიგნში (ეზრასი და დანიელისა), გვხვდება მცირე ჩანართი არამეულ ენაზე. ძველი აღთქმა შედგენილობის მხრივ მეტად სხვადასხვაგვაროვანი კრებულია; შეიცავს ისტორიულ დოკუმენტებს, ხალხურ მითებისა და ლეგენდების ჩანაწერებს, სხვადასხვა ეპოქისა და სოციალურ ფენათა მსოფლმხედველობის ამსახველ იურიდიულ დოკუმენტებს, განსხვავებულ რელიგიურ კულტებთან დაკავშირებული რიტუალების ამსახველ ტექსტებს, რელიგიისა და ლირიკული პოეზიის ნიმუშებს. ამ ნაირგვარი მასალის შეკრება, რედაქცია და კანონიზაცია მჭიდროდ უკავშირდება ძველ ებრაულ მონოთეისტური რელიგიურ კონცეფციის ჩამოყალიბებასა და განვითარებას. საბოლოო სახე ებრაულმა ძველმა აღთქმამ საკმაოდ გვიან მიიღო. მისი კანონიზაცია დაიწყო ბაბილონის ტყვეობის შემდეგ - ძვ. წ. V საუკუნისა და დამთავრდა დაახლოებით ახ. წ. II საუკუნეში.

მეთერმეტე საუკუნის ქართული ბიბლია

მიუხედავად იმისა, რომ ძველი აღთქმის რედაქტორები ტექსტის გაერთიანებისას ცდილან მთლიანად მოეშალათ პირვანდელი სხვაობანი, წიგნს მაინც ახასიათებს შინაარსობრივი, ენობრივ-სტილისტური და ჟანრობრივი სიჭრელე. ხშირია როგორც შინაარსობრივი, ასევე ფაქტობრივი შეცდომები და წინააღმდეგობები. ძველ აღთქმას ებრაულად ერთიანი სათაური არა აქვს, იგი სამ ნაწილად იყოფა. პირველს ეწოდება კანონი (ებრ. თორა), მის ... კითხვის გაგრძელება »

ნანახია: 675 | დაამატა: xvtiso | თარიღი: 2011-06-15 | კომენტარი (0)

რობინზონ კრუზო

რობინზონ კრუზო (ინგლ. Robinson Crusoe) - მწერალ დანიელ დეფოს რომანების გმირი.

რომანების სერია ეფუძნება რეალური პიროვნების, ალექსანდრ სელკირკის თავგადასავალს, რომელმაც წყნარი ოკეანის ერთ-ერთ კუნძულზე გაატარა ცხოვრების 28 წელი. ამ დროის მანძილზე მას ბევრი სირთულე ხვდა წილად, როგორც მეკობრეების, ასევე კანიბალების მხრიდან.

რომანების თხრობა მიმდინარეობს დღიურის სტილში და ქმნის ფსევდო-დოკუმენტური ნაწარმოების რეალისტურ სახეს.

პირველი წიგნის სრული სახელწოდებაა ’’ცხოვრება და საოცარი თავგადასავალი რობინზონ კრუზოსი, იორკელი მეზღვაურის, რომელმაც 28 წელი სრულ სიმარტოვეში იცხოვრა ამერიკის ნაპირებთან მდინარე ორინოკოს შესართავთან მდებარე უკაცრიელ კუნძულზე; სადაც გამორიყული იქნა გემის დაღუპვის შემდეგ, რასაც შეეწირა გემის მთელი ეკიპაჟი მის გარდა; მეკობრეების მიერ მისი მოულოდნელი ხსნის ამბავი, მის მიერ დაწერილი’’.

მეორე რომანი, რობინზონ კრუზოს შემდგომი თავგადასავალი, ნაკლებად ცნობილია. მასში რობინზონი სამხრეთ-აღმოსავლეთი აზიის ნაპირებთან გემის კიდევ ერთ დაღუპვას გადაურჩება და იძულებულია, მთელი ევროპა რუსეთის გავლით გამოიაროს. კერძოდ, 8 თვის მანძილზე ის ცხოვრობს ქ. ტობოლსკში, უკიდურეს ყინვაში. ტიუმენელი ვლადიმირ პოლიშუკის აზრით, ეს უნდა მომხდარიყო 1719 წლის ზაფხულში. იმავე წლის ზაფხულში კრუზო არხანგელსკამდე მიაღწევს და მიემგზავრება ინგლისში.

არსებობს კრუზოს შესახებ მესამე წიგნიც - ’’რობინზონ კრუზოს სერიოზული მსჯელობები’’, რომელიც წარმოადგენს ესეების კრებულს, თუმცა ავტორი კრუზოს სახელს მხოლოდ ნაწარმოებისადმი ინტერესის მისაქცევად იყენებდა.

ნანახია: 692 | დაამატა: xvtiso | თარიღი: 2011-06-15 | კომენტარი (0)

ჰუნები (“ღვთის რისხვა” ანუ ატილა)

უცნობია, რა მიზეზებით მიატოვეს ჰუნებმა შორეული ჩინეთის მოსაზღვრე აზიის სტეპები (სტეპები – ხრიოკი ადგილები, მგონი სწორად მახსოვს :)) და დაიძრნენ დასავლეთისკენ. 375 წელს ჰუნები თავს დაესხნენ გოთების გერმანულ ტომებს, რომლებიც იმ დროს რომის იმპერიის მიღმა, შავი ზღვის ჩრდილოეთში ცხოვრობდნენ. გოთები შესანიშნავი მეომრები იყვნენ თუმცა ჰუნთა ურდოებმა მალევე გატეხეს ისინი. გოთების ერთი ნაწილი – ოსტგოთები დაემორჩილნენ ჰუნებს, ვესგოთებმა კი უკან დაიხიეს რომის საზღვრებისკენ, თავის გადასარჩენად რომის იმპერიას შეეკედლნენ… :ae: …..

თუ აქამდე ამ ტერიტორიაზე რომის იმპერიას ქონდა გავლენა, ჰუნების გამოჩენისშემდეგ ძალთა თანაფარდობა შეიცვალა იმპერიის საწინააღმდეგოდ. ჰუნების ტომთა გაერთიანება განსაკუთრებით ძლიერი გახდა "ღვთის რისხვად” წოდებულ ატილას მმართველობისას. ის რკინის ხელით მართავდა ჰუნებს და დამორჩილებულ ხალხს. მათი მთავარი ბანაკი სამხედრო ძალებით განლაგებული იყო დღევანდელი უნგრეთის ტერიტორიაზე ატილას წინამძღოლობით ჰუნებმა გაანადგურეს ქვემო რაინზე მდებარე გერმანული ტომის ბურგუნდების სამეფო. ატილამ დალაშქრა და ხარკი დაადო აღმ. რომის იმპერიას – ბიზანტიას.

451 წელს ატილამ თავისი ურდოები ლაშქრობისთვის გალიისკენ დაძრა. ჰუნებმა გადალახეს რაინი და განაგრძეს გზა სამხრეთ-დასავლეთით მათ დასახვედრად გამოვიდა არმია სხვადასხვა გერმანული ტომების გაერთიანებებით რომაელი მხედართმთავრის აეცეუსის წინამძღოლობით. ბრძოლა კატალაუნის ველებზე მოხდა და ისტორიაში ერთ-ერთ ყველაზე ცნობილ ბრძოლად იქცა, რომელშიც იმდროინდელი ევროპის თითქმის ყველა ტომისხალხი იბრძოდა. ვერცერთი მხარე ვერ იმარჯვებდა, ბრძოლა თანა ... კითხვის გაგრძელება »

მიმაგრება: სურათი 1

ნანახია: 2111 | დაამატა: xvtiso | თარიღი: 2011-06-15 | კომენტარი (0)

კანიბალები

კანიბალიზმი დასავლეთ ინდოეთის ტომებთან ასოცირდება, სადაც ადამიანის ხორცის ჭამის ჩვეულება პირველად დაფიქსირდა. სხვათა შორის, სიტყვა "კანიბალიზმი" წარმოიშვა "კანიბასგან" - ასე ერქვათ ბაჰამის კუნძულების მკვიდრ კაციჭამია ადამიანებს. აქვე შეგახსენებთ, რომ სიტყვა "ჰანიბალი" "მამაცს" ნიშნავს.

არსებობს კანიბალიზმის ორი სახეობა: ანთროპოლოგიაში - ადამიანების მიერ ადამიანთა ხორცისა და ბიოლოგიაში - ცხოველების მიერ თავისსავე მსგავსის (ხშირად, საკუთარი პირმშოების) ჭამა. ბიოლოგიაში "ადამიანის მჭამელი" და "კანიბალი" განსხვავებული ცნებებია: ადამიანის მჭამელია ყველა ცხოველი, რომელიც ადამიანს ესხმის თავს, ხოლო კანიბალია არსება, რომელიც თავისსავე მსგავსს ჭამს - არა აქვს მნიშვნელობა, ცხოველია იგი თუ ადამიანი. კანიბალიზმის ცალკეული შემთხვევა ფსიქიკურად გადახრილ ადამიანთა ჯგუფებში დღესაც გვხვდება.

სხვათა შორის, ისტორიული წყაროების მიხედვით, ძველად ადამიანებს ევროპის ტერიტორიის მოსახლეობაც მიირთმევდა. ბერძენი ისტორიკოსი - ჰეროდოტე წერდა, რომ ანთროპოფაგიის (კანიბალიზმის სამეცნიერო ტერმინია) შემთხვევები კარიბის ზღვის ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილშიც იყო დაფიქსირებული.

ძველად, ზოგიერთ ტომში ღორისა და ძაღლის ხორცი უწმინდურად მიიჩნეოდა, ადამიანის ხორცი კი ჩვეულებრივ საკვებს წარმოადგენდა. კანიბალიზმი ექსტრემალურ სიტუაციაშიც ვითარდებოდა, როცა საკვების სიმცირის გამო, ადამიანები ყველაზე უძლურს ჭამდნენ. დასავლეთ აფრიკისა და ახალი გვინეის ტერიტორიაზე ადამიანის ხორცს მსხვერპლშეწირვის დროს ჭამდნენ.

აღდგომის, ფიჯის, ტონგას კუნძულებზე და ახალ ზელანდიაში ადამიანის ხორცს სხვა საკვებთან ერთა ... კითხვის გაგრძელება »

მიმაგრება: სურათი 1

ნანახია: 737 | დაამატა: xvtiso | თარიღი: 2011-06-15 | კომენტარი (0)

13 ასურელი წმინდა მამა

... კითხვის გაგრძელება »

ნანახია: 837 | დაამატა: zereka | თარიღი: 2011-06-15 | კომენტარი (0)

ბოდბის წმინდა ნინოს სახელობის დედათა მონასტერი

ბოდბის მონასტერს გამორჩეული ადგილი უკავია საქართველოს სულიერ ცხოვრებაში. ამის მიზეზი, რა თქმა უნდა, ისაა, რომ აქ განისვენებს ქართველთა განმანათლებელი, მოციქულთა სწორი წმიდა ნინო. დაბა „ბოდბისი" უფალმა ჯერ კიდევ წმიდა ნინოს სიცოცხლეში განადიდა, როგორც მისი სათნომყოფელის მომავალი განსასვენებელი. და იმ დროიდან მოყოლებული წმიდა ნინოს საფლავი მადლისა და კურნების ცხოველ წყაროდ იქცა ქართველი ერისათვის.

14 წლის იყო წმიდა ნინო, როცა ღვთისმშობლის ბრძანებით მისი წილხვედრი ქვეყნისკენ გამოემართა. აქ მან მრავალი ცრემლით, ლოცვითა და მკაცრი მოღვაწეობით სრულყო თავისი მოციქულებრივი ღვაწლი და წარმართობის ნისლით დაფარული ერი ჭეშმარიტების ნათელს აზიარა.

წმიდა გიორგის სახელობის ტაძარი,
სადაც დაკრძალულია წმიდა ნინო

წმინდა ნინოს დროიდან მოკიდებული ბოდბის მონასტერი ქართველ მეფეთა და დიდებულთა უპირველესი ზრუნვის საგანს წარმოადგენდა.

V ს. ვახტანგ ... კითხვის გაგრძელება »

ნანახია: 820 | დაამატა: zereka | თარიღი: 2011-06-15 | კომენტარი (0)

გილოცავთ ლომისობას!

მეცამეტე საუკუნეში ჩვენს სამშობლოს საშინელი განსაცდელი დაატყდა თავს. ერთიანი და ძლიერი თამარის საქართველო დაკნინდა და გაპარტახდა. ხვარაზმელებიც მოგვევლინნენ ღვთის რისხვად. მათი ლაშქარი, რომელსაც სულთანი ჯალალ-ედ-დინი სარდლობდა, ორგზის შემოესია ქვეყანას. მტერი „აღაოხრებდეს საქართველოსა, არბევდეს და ტყვე-ჰყოფდეს და სრულად ხოცდეს და არავინ იყო ნუგეშინისმცემელი მათი... გაგრძელდა ესევითარი ჭირი და ზეგარდამომავალი რისხვა ხუთისა წლისა ჟამთა". მტერმა მაშინ არაგვის ხეობაც დაარბია და 7000 არაგველი ტყვედ წაასხა. ტყვეებს თან მთიულეთის მთავარი სიწმინდე - გზოვანის წმინდა გიორგის ხატი - წაუღიათ. გადმოცემით, ამ ძლიერ ხატს ხვარაზმელთა (ხორასნელთა) მხარე „შეუკრავს" - დედამიწას ნაყოფი აღარ გამოუღია, ადამიანი და საქონელი გაბერწებულა... ერთი სიტყვით, ქვეყანა დაღუპვის პირას მისულა.

თავზარდაცემულ სულთანს მკითხავები უხმია. მათ მოუხსენებიათ, უბედურების მიზეზი გურჯისტანის ხატიაო. საკირეში ჩააგდეთო, მყისვე უბრძანებია სულთანს. ასეც მოქცეულან, მაგრამ უვნებელი ხატი საკირიდან ამოფრენილა და იქვე მოვლენილი თეთრი ხარის რქაზე დაბრძანებულა. ხარი და ხატი მანამ არ დაძრულან ადგილიდან, სანამ სულთანს ყველა ტყვე არ გაუთავისუფლებია. მაინც ... კითხვის გაგრძელება »

ნანახია: 838 | დაამატა: zereka | თარიღი: 2011-06-15 | კომენტარი (0)

ხირსის მამათა მონასტერი

ხირსის მონასტერი მდებარეობს სიღნაღის რაიონის სოფელ ტიბაანში, სიღნაღიდან აღმოსავლეთით 11 კმ-ის დაშორებით. მონასტერი VI საუკუნეში დააარსა ღირსმა სტეფანემ (552-557წ.წ.), რომლის წმინდა ნაწილებიც ამავე მონასტერში განისვენებენ. ისტორიკოს-გეოგრაფი ვახუშტი ბატონიშვილი ხირსის მონასტერზე წერს: „კვალად ხორნაბუჯის ჩრდილოთ არის ხირსას მონასტერი, რომელი ჰყო 13 მამათაგანმან წმიდა სტეფანემ, დიდ კეთილ-შენი. დაფლულ არს მუნვე წმიდა სტეფანე. ზის წინამძღვარი".

ღირსი სტეფანე ერთი იმ ცამეტ ასურელ მამათაგანია, რომელთაც VI საუკუნის II ნახევარში საქართველოში შემოსულებმა თავიანთი მგზნებარე ქადაგებით, ფიცხელი მოსაგრეობითა და თავგანწირული შრომით ჩააქრეს ჩვენში ზოროასტრის ცეცხლთაყვანისმცემლობის კულტი, დააარსეს უდაბურ და მიუდგომელ ადგილებში ღირსად საქები მონასტრები და სულიერად განანათლეს ჩვენი ქვეყანა. მათივე დაუცხრომელი ენერგიის წყალობით გაბრწყინდა ჩვენში მონაზვნობა, რომელსაც დიდი დამსახურება აქვს საქართველოში ქრისტიანობის დამყარებისა და დაცვის, კავკასიის მთიელთა შორის მისი გავრცელ ... კითხვის გაგრძელება »