|
მთავარი » 2011 » ივნისი » 10 » უკრაინა
|
 უკრაინა არის ქვეყანა აღმოსავლეთ ევროპაში, სამხრეთიდან აკრავს შავი და აზოვის ზღვები. მოსაზღვრე ქვეყნებია რუსეთი, ბელარუსი, მოლდოვა, პოლონეთი, სლოვაკეთი, უნგრეთი და რუმინეთი. ფართობი შეადგენს 603.700 კვ.კმ-ს. უკრაინის ტერიტორიაზე მიედინება დიდი მდინარეები: დნეპრი, სამხრეთ ბუგი, დნესტრი, დუნაი. უმაღლესი მწვერვალია მთა გოვერლა - 2061 მ. კლიმატი ზომიერი კონტინენტურია, ყირიმის სამხრეთ სანაპიროზე - სუბტროპიკული.უკრაინა მსოფლიოში სიდიდით 44-ე სახელმწიფოა, ევროპაში კი მეორე-თავისი 603,700 მკ²-ის ფართობითა და 2,782 კმ-იანი სანაპირო ზოლით შავსადა აზოვის ზღვაზე გასასვლელით.უკრაინის ლანდშაფტი ძირითადად შედგება ნაყოფიერი სტეპებითა და დაბლობებით, რომლებსაც სერავს ისეთი წყალუხვი და დიდი მდინარეები, როგორიცაა დნეპრი, დნესტრი, სამხრეთი ბუგი. უკრაინის მდინარეების უმეტესობა ჩაედინება შავ და აზოვის ზღვაში. ქვეყანას სამხრეთ სახღვარს რუმინეთთან უდგენს მდინარე დუნაი. უკრაინის მთიან ტერიტორიას შეადგენს კარპატები, რომელიც უკრაინის დასავლეთ ნაწილშია მოქცეული. მისი უდიდესი მწვერვალია მთა -ჰოვერლა. უკიდურეს სამხრეთ ნაწილში-ყირიმის ნახევარკუნძულზე, სანაპირო ზოლის სიახლოვეს არის ყირიმის მთიანეთი. უკრაინაში ჭარბობს ზომიერი კონტინენტური ჰავა, ყირიმის ნახევარკუნძულსა და სანაპირო ზილზე მძლავრობს ხმელთაშუაზღვიური კლიმატი. რაც შეეხება, ნალექებიდ განაწილებას ქვეყნის ტერიტორიაზე, იგი არათანაბრადაა განაწილებული. ქვეყნის დასავლეთი და ჩრდილოეთი ნაწილი ჭარბი ნალექიანობით ხასიათდება, სამხრეთი ნაკლებ ნალექიანია. დასავლეთში-1, 200 მილიმეტრი, ყირიმში კი 400 მილიმეტრი ნალექი მოდის წლიურად. ზამთარი შედარებით მკაცრია ქვეყნის შიდა რაიონებში, შავი ზღვის რაიონთან შედარებით. საშუალო წლიური ტემპერატურა ჩრდილოეთში არის 5.5–7 °C, სამხრეთში-11–13 °C.საბჭოთა ეპოქის განვითარებული სოფლის მეურნეობისა და ინდუსტრიის რესპუბლიკა ამჟამად ენერგომატარებლებზე მთლიანად რუსეთზეა დამოკიდებული. უკრაინის დღევანდელი ეკონომიკისთვის დამახასიათებელია გარდამავალი ეტაპის სირთულეები. ქვეყანა მდიდარია ბუნებრივი რესურსებით - რკინის მადანი, ქვანახშირი, მანგანუმი, ბუნებრივი აირი, ნავთობი, მარილი, გოგირდი, გრაფიტი, ტიტანი, მაგნეზიუმი, ნიკელი, ვერცხლისწყალი, საშენი ხე-ტყე, სასოფლო-სამეურნეო მიწები. ექსპორტში დიდი წილი აქვს ლითონებს, მანქანათმშენებლობის პროდუქციას, კვების პროდუქტებს. ვალუტა - ჰრივნა (UAH). უკრაინა არის რესპუბლიკა, შერეული-ნახევრად საპრეზიდენტო და ნახავრად საპარლამენტო, მმართველობით, სადაც ძალაუფლება გადანაწილებულია საკანონმდებლო,აღმასრულებელ და სასამართლო ხელისუფლებას შორის. სახელმწიფოს მეთაურია პრეზიდენტი, რომელსაც ირჩევენ ხუთი წლის ვადით. აღმასრულებელი ხელისუფლების ორგანოა 459 ადგილიანი უკრაინის პარლამენტი-"ვერხოვნა რადა"(Верховна Рада України). პარლამენტი პასუხისმგებელია მინისტრთა კაბინეტის ჩამოყალიბებაზე, რომელსაც მართავს პრემიერ-მინისტრი. საპარლამენტო დადგენილებებსა და კანონებს ამტკიცებს პრეზიდენტი, ხოლო ყირიმის პარლამენტის (Верховна Рада Автономної Республіки Крим) დადგენილებები შეუძლია გააუქმოს უზენაესმა სასამართლომ, თუ კი რომელიმე დადგენილება ეწინააღმდეგება უკრაინის კონსტიტუციას. უზენაესი სასამართლო არის მართლმსაჯულების უმაღლესი ორგანო უკრაინაში. ადგილობრივი საკრებულოები და ქალაქის თავები აირჩევიან პირდეპირი არჩევნებით. ხოლო რწმუნებულებს რეგიონებში ნიშნავს უკრაინის პრეზიდენტი. უკრაინაში ძალზედ დიდი რაოდენობა პოლიტიკური პარტიებია, რომელთა უმეტესობას აქვს მცირერიცხოვანი წარმომადგენლობა, ამიტომაც უცნობი არიან ფართო საზოგადოებისთვის. მათი უმეტესობა ალიანსში შედიან დიდ პარტიებთან და ქმნიან ბლოკს, რათა მონაწილეობა მიიღონ საპარლამენტო არჩევნებში. ადამიანის პირველი ნასახლარები უკრაინის ტერიტორიაზე ქრისტეს შობამდე 4500 წლით თარიღდება, როცა, ნეოლითის ხანაში აყვავდა ტრიპოლის კულტურა. უკრაინის ტერიტორიაზე ამ კულტურამ გავლენა იქონია ტრიპილიასა და დნესტრ-დნეპრის რეგიონში. რკინის ხანაში ტერიტორია დასახლებული იყო კიმერიელებით, სკვითებითა და სარმატებით. ქრისტეს შობამდე 700-200 წლებში უკრაინის ტერიტორიაზე დაარსებული იყო სკვითების სამეფო. მოგვვიანებით კი, ჯერ ჩნდება ბერძნული კოლონიები ძირითადად შავი ზღვის სანაპიროზე: ოლვია, ტირასი, ხერსონესი, შემდეგ კირომის იმპერიის პროვინციაა. მას შემდეგ რაც, ჰუნებს ეპყრათ ეს ტერიტორია იგი ბიზანტიის იმპერიის გავლენის ქვეშ მოექცა. ახ. წ. აღრიცხვით VII საუკუნეში კი ჯერ დიდი ბულგარეთისმფლობელობაში იყო, შემდეგ ხაზართა სახაკანოსი, იქამდე სანამ პირველი სლავური სახელმწიფო კიევის რუსეთი არ ჩამოყალიბდა.
|
ნანახია: 765 |
დაამატა: zereka
| რეიტინგი: 0.0/0 |
კომენტარის დამატება შეუძლიათ მხოლოდ დარეგისტრირებულ მომხმარებლებს [ რეგისტრაცია | შესვლა ]
|
|
|